Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ - ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ & ΛΑΪΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ

Ελληνική Μουσική

Μουσικά όργανα στην παλαιολιθική εποχή

Μουσικά όργανα των Αρχαίων Ελλήνων

 

Η μουσική σημειογραφία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα 

Εισαγωγή στη μουσική και χορό στην αρχαία Ελλάδα/Μουσική και χορός στην αρχαία Ελλάδα

Παλιά μουσικά όργανα - Τα Μουσικά Όργανα στο Μεσαίωνα και στην Αναγέννηση

Ελληνική Μουσική (19ος -20ος αιώνας)

 

Παρουσίαση ελληνικών παραδοσιακών οργάνων

 

Τα παραδοσιακά μουσικά όργανα στην Ελλάδα

Τα ελληνικά λαϊκά όργανα και η κατασκευή τους 

Παραδοσιακά Λαϊκά Μουσικά Όργανα

Το Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων 

Εννοιολογικός χάρτης παραδοσιακών μουσικών οργάνων

Εννοιολογικός χάρτης για την παραδοσιακή μουσική

Ελληνικά Παραδοσιακά Μουσικά όργανα (1) 

Ελληνικά Παραδοσιακά Μουσικά όργανα (2)

 

Μάρκος Βαμβακάρης - Το μουσείο στην Άνω Σύρο 

Άκουσε τον Τόπο - Μουσική της Κρήτης 1900-2000

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΜΟΥΣΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ

ΒΙΝΤΕΟ

Αρχαία Ελληνικά Μουσικά όργανα

Μία σειρά δύο επεισοδίων για τη μουσική και τα μουσικά όργανα της αρχαίας Ελλάδας.

Αρχαίων ήχων άρμοσις (1)

Αρχαίων ήχων άρμοσις (2)

  Η Μυθολογία των Ελλήνων-Ο Ορφέας

 

 

ΒΙΒΛΙΑ 

(με δραστηριότητες)

 

Μυθολογία και Μουσική 

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι για τη μουσική 

Αρχαία Ελληνική Μουσική 

ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ  

Βίντεο από την Ταινιοθήκη της Δημόσιας Τηλεόρασης

Κρητική Λύρα

Στα πλαίσια της σειράς «ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» παρουσιάζεται η πολυσύνθετη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται πιστά, με λεπτότητα χειρουργού και ευλάβεια αγιογράφου, στο σχήμα, μορφή και διαστάσεις της Κρητικής Λύρας. Οι πρώτες σαφείς αναφορές σε χορδόφωνο όργανο με δοξάρι γίνονται στο έπος του ΔΙΓΕΝΗ ΑΚΡΙΤΑ στις αρχές του 11ου αιώνα. Την πλατιά χρήση της Λύρας στους ηρωικούς χρόνους, σαν οργάνου ευθυμίας, λαϊκού πανηγυρισμού και χορευτικού συναγερμού, υπογραμμίζουν στίχοι του ΟΜΗΡΟΥ. Επίσης, ο ρόλος της στη μουσικολογία των λαών τεκμηριώνεται απ’ τις τοιχογραφίες των Μινωικών ανακτόρων. Ο φακός μας ξεναγεί στο εργαστήριο του επαγγελματία οργανοποιού ΑΝΤΩΝΗ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ, από την Κρήτη, απ’ όπου παρακολουθούμε τη διαδικασία κατασκευής της Κρητικής Λύρας, προβάλλοντας τις πρακτικές και αισθητικές λεπτομέρειες, σχήματα, διαστάσεις, πάχος των ξύλων, πάντρεμα των υλικών και τα εργαλεία, που έχουν σημασία για την κατασκευή του μουσικού οργάνου. Ακούγονται μελωδίες Κρητικής Λύρας εκτελεσμένες από τον μικρό ΑΝΤΩΝΗ και άλλες 

Λαγούτο

Η σειρά «ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» μας ξεναγεί στο εργαστήρι του οργανοποιού ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΜΠΡΑ, στο οποίο παρουσιάζεται διεξοδικά ο τρόπος κατασκευής του Λαγούτου. Η ιστορία των οργάνων της οικογένειας του λαούτου ξεκινάει από την 3η χιλιετία π. χ. στη ΜΕΣΟΠΟΤΑΜΙΑ. Στον ελλαδικό χώρο το πρώτο όργανο αυτού του τύπου είναι η Πανδρούρα από την οποία προήλθε ο Ταμπουράς, παραλλαγή του οποίου είναι το ελληνικό λαούτο που διαμορφώθηκε γύρω στο 17 αιώνα. Στο έπος του ΔΙΤΕΝΗ ΑΚΡΙΤΑ, στα ακριτικά τραγούδια, στον ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟ του ΒΙΤΖΕΤΖΟΥ ΚΟΡΝΑΡΟΥ, έργο γνωστό για τη λυρική-ποιητική του αξία και φυσικά το δημοτικό τραγούδι, το λαούτο προβάλλεται το μουσικό όργανο που είτε μόνο του είτε ως συνοδευτικό φωνής, μπορεί να εκφράσει ανθρώπινα συναισθήματα. Μεγάλο ρόλο στην ποιότητα του ήχου και γενικά της κατασκευής παίζει το είδος των ξύλων από τα οποία κατασκευάζονται διάφορα μέρη του, η στερεότητά του και η αντοχή στο σκέβρωμα καθώς και η δεξιοτεχνία του μάστορα. Ο λαουτιέρης ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΙΑΜΟΥΛΗΣ κλείνει την εκπομπή με την ερμηνεία μαντινάδας του ΒΑΣΙΛΗ ΣΚΟΥΛΑ και τη μελωδική συνοδεία του Λαγούτου. 

Λατέρνα 

Η σειρά «ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» παρουσιάζει τη Λατέρνα, ένα λαϊκό μέσο μουσικής, με το οποίο ο κόσμος ψυχαγωγήθηκε, χόρεψε, διασκέδασε και τόνωσε την Εθνική του συνείδηση. Δύο ομάδες ειδικοτήτων Οργανοποιοί και Σταμπαδόροι ασχολήθηκαν με τη δημιουργία και στάμπα της Λατέρνας με μεράκι. Η τεράστια επιτυχία της Λατέρνας οφειλόταν σε «ΦΡΑΓΚΟΥΣ» Κωνσταντινοπολίτες, τον ΤΟΥΡΚΟΝΙ, ΚΑΡΜΕΛΛΟ και τον ΑΡΜΑΟ οι οποίοι έκαναν δυνατό ξεκίνημα, οργανώνοντας γραμμή παραγωγής και συνθέτοντας αξιόλογη μουσική. Οι λατερνατζήδες ΘΟΔΩΡΟΣ ΝΕΡΑΤΖΑΝΗΣ, από την Αθήνα και ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΣ από Θεσσαλονίκη μιλούν για τη Λατέρνα και την ιστορία της. 

Σαντούρι

Η σειρά «ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» μας ξεναγεί στο οργανοποιείο του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΟΓΛΑΝΗ στις ΜΗΛΙΕΣ του ΠΗΛΙΟΥ, απ’ όπου παρακολουθούμε την κατασκευή του Σαντουριού. Πληροφορίες για την κατασκευή των χορδών, τα υλικά και τα εργαλεία που χρησιμοποιεί, δίνει από το χώρο του εργαστηρίου του ο κατασκευαστής ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΟΣ. Η ιστορία του μουσικού οργάνου ξετυλίγεται, σχεδόν ταυτόχρονα, σε Ανατολή και Δύση. Ο αφηγητής δίνει πληροφορίες για τη μουσική κίνηση στα μεγάλα αστικά κέντρα της Μ. ΑΣΙΑΣ, ΣΜΥΡΝΗ και ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, όπου γίνεται κατανοητό ότι το Σαντούρι ήταν βασικό όργανο στις ελληνικές κομπανίες των αστικών αυτών κέντρων. Η πλατιά διάδοση του μουσικού οργάνου στον ελλαδικό χώρο οφείλεται στους Έλληνες της Μ. ΑΣΙΑΣ που ήρθαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Χάρη στις εκφραστικές δυνατότητες του γίνεται γρήγορα ένα από τα απαραίτητα όργανα της «κομπανίας», που χρησιμοποιείται για ερμηνεύσει κυρίως το δημοτικό τραγούδι. Γίνεται σύντομη παρουσίαση ενός από τους σημαντικότερους εκτελεστές του Σαντουριού ΤΑΣΟΥ ΔΙΑΚΟΓΙΑΝΝΗ, ο οποίος συνέβαλε ώστε να χρησιμοποιηθεί το Σαντούρι, ως βασικό όργανο από τους μεγάλους Έλληνες συνθέτες στην έντεχνη μουσική. Ο δεξιοτέχνης του οργάνου, με το δικό του ηχητικό ηχόχρωμα παίζει στο Σαντούρι μελωδία με τον ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΦΤΕΡΟ. Η εκπομπή είναι αφιερωμένη στη μνήμη του σαντουριέρη ΘΑΝΑΣΗ ΜΠΑΣΤΟΥΝΗ. 

Τσαμπούνα – Γκάϊντα

Στα πλαίσια της σειράς «ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» παρουσιάζεται διεξοδικά ο τρόπος κατασκευής του Άσκαυλου – Τσαμπούνας – Γκάιντας. Όπως τόσα άλλα όργανα έτσι και Άσκαυλος έρχεται στην Ελλάδα από την Ασία, γύρω στο 1ο με 2ο μ. Χ. αιώνα, σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες. Έκτοτε την παρουσία του στον ελλαδικό χώρο και στον ελληνισμό της Εγγύς Ανατολής τεκμηριώνεται από πολλές εικονογραφικές και φιλολογικές πηγές. Ο ΠΕΤΡΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ κατασκευαστής της Γκάιντας από το ΚΙΛΚΙΣ και ο ΦΡΑΓΚΟΥΛΙΤΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ – ΜΠΑΞΕΣ κατασκευαστής Τσαμπούνας από την ΚΡΗΤΗ δουλεύουν την παραδοσιακή τεχνική του λαϊκού δημιουργού, ο οποίος μετατρέπει με εφευρετικότητα και μεράκι τον αέρα σε μελωδία και τη μελωδία σε πνοή. 

Φλογέρα – Σουραύλι – Μαντούρα

Η σειρά «ΤΑ ΛΑΪΚΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ» παρουσιάζει τρία κατεξοχήν ποιμενικά όργανα στον ελλαδικό χώρο, τη Φλογέρα, τη Τσαμπούνα και τη Μαντούρα. Μέσα από βυζαντινές, μεταβυζαντινές εικονογραφίες και φιλολογικές μαρτυρίες των κλασικών και των πρώτων χριστιανικών χρόνων, που δίνουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, τεκμηριώνεται η παρουσία των οργάνων αυτών, στον ελλαδικό χώρο και στον Ελληνισμό της Εγγύς Ανατολής. Επίσης τα συναντάμε σε στίχους δημοτικής και έντεχνης ποίησης. Προβάλλεται διεξοδικά ο τρόπος κατασκευής των ποιμενικών οργάνων από τους οργανοποιούς: ΜΑΝΩΛΗ ΦΡΑΓΚΟΥΛΙΤΑΚΗ στο Σουραύλι και ΑΝΤΩΝΗ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗ στη Μαντούρα, από την ΚΡΗΤΗ, τον ΓΙΩΡΓΟ ΜΑΡΑ από την ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ και τέλος, τον ΣΩΤΗΡΗ ΜΑΤΡΑΚΑ στην κατασκευή της Βαρβάγκας από τη ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Επισημαίνεται η μεταξύ τους διαφορά στον τρόπο με το οποίο είναι φτιαγμένο το μέρος του οργάνου που παράγει τον ήχο. Το στοιχείο αυτό διαφοροποιεί οργανολογικά, τα τρία ποιμενικά όργανα.

Γνωρίζοντας τα ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα

 

ΒΙΝΤΕΟ 

 

 Παραδοσιακά μουσικά όργανα

 

 

Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων

 

Σόλο σαντούρι ταξίμι

 

Αυτοσχεδιασμός - Ανδρέας Σκάνδαλος (Κανονάκι)

 

ΒΙΒΛΙΑ 

(με δραστηριότητες)

 

  Παραδοσιακή μουσική της Θράκης

Μαθαίνω για τα Ελληνικά παραδοσιακά όργανα

 

Ελληνικά Παραδοσιακά Μουσικά όργανα (1) 

 

Ελληνικά Παραδοσιακά Μουσικά όργανα (2) 

Τσακώνικος χορός

 

Γιατί το Ρεμπέτικο; 

 

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

 

Εννέα μούσες 

Μουσικό ταξίδι στην Ελλάδα 

Μουσικά όργανα της Ελλάδας   

Η μουσική με ταξιδεύει...

Παραδοσιακά μουσικά όργανα της Ελλάδας 

Ελληνικά παραδοσιακά μουσικά όργανα 

 

 Ελληνικά παραδοσιακά μουσικά όργανα (Αναγνώριση ήχου)

 

Ελληνικά μουσικά παραδοσιακά όργανα 

Ελληνικά παραδοσιακά μουσικά όργανα -Quiz 

Παραδοσιακά Μουσικά Όργανα 

 

Παραδοσιακά μουσικά όργανα (Αναγραμματισμός) 

 

Παραδοσιακά μουσικά όργανα (Τηλεπαιχνίδι) 

 

Παραδοσιακά μουσικά όργανα (Τροχός της τύχης) 

Παραδοσιακά Όργανα 

 

Παραδοσιακά πνευστά (Match up) 

Παραδοσιακά - Λαϊκά Μουσικά Όργανα 

Η μουσική στον τόπο της 

 Ελληνικές Λαϊκές Ορχήστρες

Ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα 

 

Ποιος έλληνας συνθέτης είναι στη φωτογραφία; 

 

Βρες τον συνθέτη! 

Λύσε το Σταυρόλεξο 

Κρυπτόλεξο – Παραδοσιακά Μουσικά Όργανα – Χορδόφωνα 

Κρυπτόλεξο – Παραδοσιακά Μουσικά Όργανα – Αερόφωνα 

 

Έγχορδα παραδοσιακά 1 

 

Έγχορδα παραδοσιακά 2 

 

Αερόφωνα παραδοσιακά όργανα